Rosnąca liczba studentów i sygnalizowane z przemysłu zapotrzebowanie na prace naukowo-badawcze spowodowały w 1973 roku przekształcenie istniejących już pracowni i zespołu dydaktycznego w Instytut Technologiczno-Samochodowy. Jego dyrektorem został prof. dr hab. inż. Jan A. Wajand przyjmując równocześnie merytoryczną opiekę nad częścią samochodową.

Zastępcą dyrektora był doc. dr inż. Przemysław Wasilewski, który merytorycznie kierował częścią technologiczną Instytutu. Pomieszczenia laboratoryjne i osobowe zlokalizowano w dawnej fabryce pasmanteryjnej przy ul. Kustronia, której obiekty poddano odpowiedniej modernizacji i remontowi.

Oprócz dotychczasowej grupy specjalistów w skład osobowy Instytutu weszło wielu nowych pracowników naukowo-dydaktycznych i inżynieryjno-technicznych, którzy zdecydowali się opuścić Łódź i przyjechać do Bielska-Białej. Byli to: dr inż. Tadeusz Wojciechowski, mgr inż. Maciej Sobieszczański, mgr inż. Bogdan Szymański, mgr inż. Anna Wojciechowska, mgr inż. Ewa Grudnicka, mgr inż. Jacek Walter i inżynier Henryk Lewandowski. Powiększyła się również grupa pracowników z Bielska-Białej o inż. Jana Dzidę, a nieco później doszli inż. Marek Staś, mgr inż. Zdzisław Stelmasiak, inż. Jerzy Larisch, mgr inż. Andrzej Zieliński, mgr inż. Jan Suchoń i inż. Jan Kubica. Instytut zaczął prowadzić dynamiczną działalność dydaktyczną i badawczą. W części silnikowo-samochodowej wykonywano liczne prace badawcze, przykładowo dla: WSM, a później FSM Bielsko-Biała, WSW Andrychów, Zakładów ZGODA Świętochłowice, FSR Poznań i wielu innych. Realizowano również prace naukowe finansowane z centralnych środków budżetowych państwa.

Charakterystyczną cechą części silnikowo-samochodowej Instytutu było rozwinięte zaplecze inżynieryjno-techniczne. Zespołem bardzo dobrze wykwalifikowanych pracowników technicznych kierował Bolesław Oleksa. Dysponując specjalistycznymi obrabiarkami, w Instytucie wybudowano kilkanaście silnikowych stanowisk badawczych i dydaktycznych oraz kilka stanowisk do badań zespołów podwozia pojazdów. W Instytucie uruchomiono nawet, wyjątkową w skali kraju, hamownię silnika okrętowego, na której badano silnik typu 6BCAH. Dobre zaplecze techniczne umożliwiało również realizację pac badawczo-rozwojowych obejmujących wykonywanie złożonych prototypów oraz prowadzenie przebiegowych badań trakcyjnych rozwiązań własnych i obcych.Ważniejsze prace badawcze zrealizowane w Instytucie to:

• zaprojektowanie i wykonanie prototypu silnika o ładunku uwarstwionym z dodatkowym zaworem bogatej mieszaniny palnej,
• zaprojektowanie i wykonanie prototypów małego silnika o zapłonie samoczynnym na bazie silnika PF 126 p,
• badanie silników o zasilaniu wielopaliwowym, a zwłaszcza gazem ziemnym,
• zaprojektowanie i wykonanie prototypu elektronicznie sterowanej rzędowej pompy wtryskowej do silnika 6C107,
• opracowanie rodziny samoblokujących mechanizmów różnicowych i szerokie prace badawczo-rozwojowe samochodów terenowych,
• prace doświadczalne dotyczące podzespołów silników spalinowych i pojazdów związane z przygotowywanymi rozprawami doktorskimi i habilitacyjnymi.

W strukturze Instytutu Technologiczno-Samochodowego mieścił się również zespół termodynamiki. Jego kierownikiem był prof. dr hab. inż. Stanisław Jerzy Gdula, który w Filii Politechniki Łódzkiej na pełnym etacie został zatrudniony od 1978 roku po przeniesieniu się z Politechniki Śląskiej